ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΗΝ ΟΥΓΓΑΡΙΑ 2002

Σύμφωνα με το Σύνταγμα, η Ουγγρική Δημοκρατία είναι ανεξάρτητο και δημοκρατικό κράτος δικαίου, στο οποίο η εξουσία ανήκει στο λαό. Ο λαός ασκεί τη λαϊκή κυριαρχία μέσω των αιρετών εκπροσώπων του ή άμεσα.

Το Σύνταγμα προβλέπει διάταξη και για τον χρόνο των βουλευτικών εκλογών: οι γενικές εκ­λογές για τη ανάδειξη της Εθνικής Αντιπροσωπείας πρέπει να διενεργούνται τον μήνα Απρίλιο ή Μάιο του τέταρτου έτους από την εκλογή της προηγούμενης Βουλής. Η συγκεκρι­μέ­νη ημερομηνία της διαδικασίας ορίζεται από τον πρόεδρο της δημοκρατίας.

Ο νόμος για τις βουλευτικές εκλογές που θεσπίστηκε το 1989 καθιέρωσε στην Ουγγαρία μικτό εκλογικό σύστημα με δύο γύρους, το οποίο συνδυάζει τα χαρακτηριστικά του σταυρού προτίμησης  (μονοεδρικής περιφέρειας) και της λίστας.

Η Ουγγρική Βουλή αποτελείται από 386 βουλευτές, από τους οποίους οι 176 εκλέγονται σε μο­νοεδρικές εκλογικές περιφέρειες, οι 152 με λίστες περιφέρειας και οι 58 με ψηφοδέλτια Επι­κρατείας.

Κατά συνέπεια, το εκλογικό σύστημα της Ουγγαρίας παρουσιάζει την εξής διάρθρωση:

-        176 μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες: η επικράτεια διαιρείται σε 176 μονοεδρικές περιφέρειες, στις οποίες εκλέγεται από ένας βουλευτής.
 

-        20 μείζονες εκλογικές περιφέρειες: ο νόμος θεσμοθετεί 20 μείζονες εκλογικές περιφέρειες, οι οποίες καλύπτουν τους 19 νομούς και την πρωτεύουσα. Στις περιφέρειες αυτές εφαρμόζεται η λίστα. Με τις λίστες κατανέμονται μέχρι 152 έδρες..

-        ψηφοδέλτιο Επικρατείας (εξομάλυνσης): με το ψηφοδέλτιο αυτό κατανέμονται 58 τουλάχιστον έδρες αναλογικά, σύμφωνα με τα ποσοστά των ψήφων που συγκέντρωσαν αφ’ ενός οι υποψήφιοι των κομμάτων που δεν κατόρθωσαν να εκλεγούν και αφ’ ετέρου τα ψηφοδέλτια περιφέρειας όταν δεν οδήγησαν στην ανάδειξη υποψηφίου (και τα δύο μαζί: αχρησιμοποίητο υπόλοιπο).

Στις κοινοβουλευτικές εκλογές οι πολίτες της Ουγγαρίας έχουν δύο ψήφους. Με τη μία εκφράζουν την προτίμησή τους προς τους υποψηφίους της μονοεδρικής περιφέρειας και με την άλλη προς το ψηφοδέλτιο περιφέρειας.

Σημαντικό στοιχείο του εκλογικού συστήματος αποτελεί το εκλογικό όριο, που σημαίνει ότι έδρες με το ψηφοδέλτιο περιφέρειας και το ψηφοδέλτιο Επικρατείας μπορούν να εξασφαλίσουν τα κόμματα που έχουν συγκεντρώσει πάνω από 5% των έγκυρων ψήφων που συγκέντρωσαν τα ψηφοδέλτια περιφέρειας βάσει της τελικής καταμέτρησης σε επίπεδο επικράτειας.

Ουσιαστικά κριτήρια επιλογής θεσπίζονται και με το σύστημα πρότασης υποψηφίων, το οποίο εξασφαλίζει ώστε να εκλεγούν στη Βουλή δυνάμεις με πραγματική λαϊκή στήριξη.

Υποψηφιότητα

1.      Για να υποβάλει υποψηφιότητα, τόσο ο ανεξάρτητος όσο και ο κομματικός υποψήφιος πρέπει να έχει συγκεντρώσει 750 εγκυρα δελτία πρότασης υποψηφίου στις μονοεδρικές περιφέρειες.

2.      Ψηφοδέλτιο περιφέρειας μπορεί να καταρτίσει όποιο κόμμα έχει υποψηφίους στο ένα τέταρτο των μονοεδρικών περιφερειών της μείζονος εκλογικής περιφέρειας και εν πάση περιπτώσει σε δύο μονοεδρικές περιφέρειες.

3.      Όποιο κόμμα έχει ψηφοδέλτιο περιφέρειας σε επτά μείζονες εκλογικές περιφέρειες, δικαιούται να καταρτίσει ψηφοδέλτιο Επικρατείας.

Κατανομή των εδρών

Οι μονοεδρικές εκλογικές περιφέρειες βασίζονται στην αρχή της απόλυτης πλειοψηφίας, κατά την οποία επιτυχών θεωρείται ο υποψήφιος που συγκέντρωσε στην περιφέρειά του το ήμισυ και πλέον των ψήφων των εκλογέων. Εάν δεν υπάρχει τέτοιος υποψήφιος, πρέπει να γίνουν επαναληπτικές εκλογές. Στις επαναληπτικές εκλογές ο νόμος δεν απαιτεί την απόλυτη πλειοψηφία, άρα θα αναδειχθεί ο υποψήφιος που λαμβάνει τον μεγαλύτερο αριθμό ψήφων.

Στη μείζονα εκλογική περιφέρεια οι υποψήφιοι των κομματικών ψηφοδελτίων εκλέγονται αναλογικά, σύμφωνα με το ποσοστό των ψήφων που έλαβαν, με τη σειρά που αναγράφονται στο ψηφοδέλτιο (κλειστή λίστα). Η κατανομή των εδρών πραγματοποιείται με τη μέθοδο Hagenbach-Bischoff, με την επιφύλαξη ότι δεν μπορεί να λάβει έδρα ο συνδυασμός που δεν έχει συγκεντρώσει πάνω από 5% των έγκυρων ψήφων που συγκέντρωσαν όλα τα κομματικά ψηφοδέλτια βάσει της τελικής καταμέτρησης σε επίπεδο επικράτειας.

Στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας (λίστα εξομάλυνσης) τα κόμματα εξασφαλίζουν έδρες αναλογικά, βάσει των αχρησιμοποίητων υπόλοιπων των ψήφων. Ως αχρησιμοποίητες ψήφοι νοούνται στις μονοεδρικές περιφέρειες οι ψήφοι που έλαβαν οι υποψήφιοι που δεν εξελέγησαν σε κανένα γύρο των εκλογών και στις μείζονες εκλογικές περιφέρειες, σε έγκυρο γύρο των εκλογών, όσες ψήφοι δεν άρκεσαν για την εκλογή ή υπερέβησαν τον απαιτούμενο για την εκλογή αριθμό. Για την κατανομή εφαρμόζεται η μέθοδος d’Hondt, όμως ούτε με το ψηφοδέλτιο Επικρατείας παραχωρείται έδρα σε κόμμα που δεν έχει φτάσει το όριο του 5%.

Αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών του 2002

Κατανομή των βουλευτικών εδρών μετά τις εκλογές του 2002

Αριθμός βουλευτών : 386

Ποσοστά συμμετοχής του α΄ και του β΄ γύρου των βουλευτικών εκλογών 1998 και 2002